AFRIKANER EN BOER — EEN AFRIKANERVOLK – Willie van der Grijp

 

Die vyande van Afrikanernasionalisme is baie suksesvol met hul verdelings strategieë. Die kunsmatige debat wat geskep word oor die begrippe “Boer” en “Afrikaner” is ‘n baie goeie voorbeeld hiervan. Terwyl die Afrikanernasionalis ook trots Boer is, word enige saambinding of herlewing van Afrikanernasionalisme

met twyfel besaai, tot die punt waar almal mekaar wantrou. MNR. WILLIE VAN DER GRIJP, voorsitter van die ANB, gee in hierdie artikel perspektief op dié onnodige debat.

 

Huidig word die kwessie van Boer of Afrikaner, Boervolk of Afrikanervolk op die spits gedryf. Daar word sover gegaan om te probeer bewys dat daar genetiese verskille tussen Boer en Afrikaner is. Argumente met sogenaamde geskiedkundige bewyse en getuienis word geopper, wat selfs tot gevolg het dat afbrekende beledigings teenoor mekaar geslinger word. Boekdele kan geskryf word waarom dit so is dat Afrikanernasionalis

ook trots Boer is. Met hierdie artikel word gepoog om diegene wat daaroor twyfel tot die besef te bring dat daar maar net een, en nié twee blanke volke is, wat hier aan die Suidpunt van Afrika deur ons Skepper in aansien geroep is. Die Afrikaner as afsonderlike blanke volk, tesame met dié wat later bygekom het, se oorsprong moet altyd in herinnering geroep word. Vier jaar na die tagtigjarige geloofsoorlog van 1568 tot 1648

het Jan van Riebeeck se drie skepe op 6 April 1652 in Tafelbaai voor anker gelê. Op 6 Junie 1652 is die eerste blanke kind op Suid- Afrikaanse bodem gebore. Die sieketrooster Willem Wylant het sy kind aangemeld as ‘n Afrikaander! Die Kommandeur se seun wat in Oktober 1653 gebore is, was later die enigste Afrikaander wat Goewerneur-generaal van Oos- Indië geword het.

Dit is dus nie so dat die benaming Afrikaner die politieke naam is wat aan die breë Afrikaanssprekendes toegedig is nie, die benaming is reeds binne die eerste twee jaar na Van Riebeeck hier aangeland het gebruik.

Tydens Simon van der Stel se bestuur (1679-1691) was die blanke bevolking van Suid Afrika 600 siele sterk, waarvan die meeste vrye boere en vrygeselle was. Die vroulike geslag is deur die Here XVII met meisies uit Hollandse weeshuise aangevul.

Tot na die herroeping van die Edik van Nantes in 1685 was die volksplanters en vrye boere hoofsaaklik van Nederlandse afkoms. In 1787 het 180 Franse Hugenote na Suid Afrika gekom, maar het die Here XVII Nederlandse gesinne saam uitgestuur om te verhoed dat die Franse ‘n meerderheid word. Hulle het voorsorg getref dat Franse nie

meer as een sesde van die blanke bevolking sal uitmaak nie. Aanvanklik het die Hollandse volksplanters en Franse Hugenote hulle van mekaar geskei, maar weens die klein getal Franse gesinne het ondertrouery plaasgevind. Aan die begin van die 18e eeu is alle blanke kinders selfs dié gebore uit huwelike tussen Franse en Hollanders beskou as Afrikaander gebore Hollanders. Wat nie uit die oog verloor moet word nie, is dat baie Hollandse stamvaders van die Afrikanervolk ook in dié tyd afkomstig was uit gebiede aan die Ryn, wat later onder die Duitse Ryk geval het, met ander woorde van die Neder-Teutoonse bloedlyn. Immigrasie van jong Duitsers is aangemoedig en op grond van die bekende geslagsregister van ou Kaapse families, moes ‘n paar honderd die land binnegekom het wat hul meesal as boere gevestig het. Weens voorafgaande geslagsregister, is die bloedlyn van die blanke bevolking in Suid Afrika ‘n eeu na volksplanting, afkomstig vanaf Duitsers, Hollanders en Franse.

Aan die begin van die 18e eeu was die blanke bevolking van Suid-Afrika ongeveer 2000 siele sterk. Die Britse immigrasie van 1820 het later ‘n mindere invloed op die Afrikaner se samestelling gehad. Daar moet in gedagte gehou word dat selfs die voorsate van die Britte, die Saksers, destyds in die Noord-westelike dele van die huidige Duitsland en Nederland gewoon het en Germane was. Dus is daar ten opsigte van rasse afkoms, min verskil tussen die Engelse, ons Duitse, Hollandse en Franse voorvaders. Geneties behoort Afrikaner en Brit dus tot dieselfde poel. Daar word gemeen dat die blanke bloed samestelling vandag bestaan uit 50% Hollandse-, 30 % Duitse-, 15 % Franse bloed en die 5% balans afkomstig is van Engelse, Ierse, Skotse en ander nasionaliteite. In die lig van voorafgaande is dit dus duidelik, dat hier aan die Suidpunt van Afrika, geneties nie twee volke ontstaan het nie, maar net een wat later ook dieselfde taal gebesig het.

‘n Gedeelte van hierdie volk is wel uit die staanspoor doelbewus deur die liberale Britse owerhede beïnvloed en in twee kampe verdeel. Dit is vandag steeds die geval.

Boer met ‘n Hoofletter?

Met die skryf van hierdie artikel is talle geskrifte en boeke nageslaan, waarin ons voorsate tydens en voor die Tweede Vryheidsoorlog, na hulself verwys het as Vryboere, Grensboere, Veeboere, Trekboere, Vryburgers, Burgers, Graaffreinetters, Transvalers, Vrystaters, Republikeine ens.

Daar is wel gevind dat Presidente Kruger, Steyn, Reitz en offisiere soos onder andere genl. Ben Viljoen, voor en tydens die Tweede Vryheidsoorlog in briewe aan die Britse owerhede, militêre amptenare en offisiere, Boer met ‘n hoofletter geskryf het wanneer na

hulself verwys is. In briefwisseling tussen eie geledere, is van Burgers gepraat of die rang van die offisier is vermeld en soms is daar verwys na “ons boerebevolking” met ‘n klein letter gespel. Die benaming Zuid Afrikaansche Republiek dui daarop dat daar destyds meer klem gelê is op Afrikaans, in teenstelling met die tot stand koming van die Republiek van Suid-Afrika in 1961, wat slegs dui op ‘n geografiese gebied. Na die Vrede van Vereeniging het daar baie boeke en geskrifte verskyn waarin na ons voorsate as Boer, met ‘n hoofletter, verwys word. Die eerste verwysing na ons voorsate as “Boers” met ‘n hoofletter wat opgespoor is, word op neerhalende wyse deur die Engelse owerhede en sy onderdane na die Britse besetting van die Kaap gebruik. Dit is waarskynlik gedoen omdat die boere na hulself verwys het as boere en nie “farmers” nie en die Britte dit aangegryp het om die “Dutch farmers”, wat na hulle mening agterlik was, te onderskei van die Britse- of Britse setlaar “farmers”. Die Britse onderdrukking van ons voorsate was dus gemik op die sluit het om die binneland in te trek. Sedert die Groot Trek het die

Britte, ook met die vestiging in die binneland en die oorloë wat daarna plaasgevind het, steeds na ons voorsate verwys as “Boers”. So het die lande wat ons voorsate tydens die Tweede Vryheidsoorlog goed gesind was, ook na aanleiding van die Britse verwysing,

hulle Boere genoem. Die woord “boers” wat in ons Afrikaanse woordeboeke opgeneem

is en verklaar word as onverfynd, lomp, ongemanierd en onbeskaaf het waarskynlik sy oorsprong by die Engelse. Die feit dat die woord Boer in Engelse woordeboeke opgeneem is en in sommige verklaar word as “South Africans, Dutch decended

South Africans, Afrikaner farmers, peasants” en in ander as “war peasants, swindlers, humbugs, hatred of (toward) Afrikaners” ensovoorts, bevestig dat die Engelse hierdie woord gebruik het om ons volk as minderwaardig te verklaar. Die geskiedenis leer egter dat hierdie “Boers” wat ons voorsate was, die mees gelowige, verfynde, gemanierde, beskaafde mense op aarde was, nie lomp in hul optrede nie, en daarom sy vyande op

hul knieë kon dwing.

Hoe sal ‘n Afrikanernasionalis dan nie ook trots Boer kan wees nie! Die beproewings en lyding wat hulle as “Boers” moes deurgaan vir oorlewing as gevolg van Engeland se barbaarse optrede teen hulle kan mos nie vergeet word nie!

Gedurende die jare wat Suid Afrika onder Goewerneurskap van Engeland regeer is, was daar baie Afrikaner stedelinge wat graag Engels wou wees. Hulle het hulself ‘n hoër stand as die plattelandse Afrikaner geag en het selfs hulle Afrikaanse name en vanne met ‘n

Engelse aksent uitgespreek. Hierdie groep liberale Afrikaners het dan ook na die Afrikanernasionaliste op die platteland, asook dié wat in die myne, fabrieke en staatsdiens gewerk het, verwys as mense met boerse mentaliteit.

Na die oorwinning van die Afrikanernasionaliste in 1948 het dié neerhalende verwysing “Boer”, “Boors”, “boer”, of “boers”, begin afneem en na Republiekwording in 1961 het mens dit selde gehoor.

Nou dat die Afrikanervolk in sy grootste krisis ooit verkeer en dit van lewensbelang is dat dié wat uit innerlike oortuiging bymekaar hoort om die Afrikanervolk se voortbestaan te verseker, word gepoog om ‘n wig tussen behoudende Afrikanernasionaliste in te slaan,

met argumente dat hier te lande twee blanke volke ontspring het.

Ironies genoeg en om sake te vererger, kom ‘n skynregse self aangestelde leier, Roodt, en waarsku teen “boerse denke”. Nie net het die gebruik van “boerse” ‘n negatiewe konnotasie nie, maar gekoppel aan die verwysing na mnr. Flip Buys se baard, dui dit op minagting vir dít wat eie is aan die Boer. Dié soort tipering van Afrikaners

kan geen bydrae maak tot eendragtigheid nie.

Dat Boer en Afrikaner een volk is word oor die wêreld so aanvaar. Ons moet nie toelaat dat die vyand wat ‘n gevaar sien in die herlewing van Afrikanernasionalisme, nou met die gedagte van twee volke in eie geledere, verdere verdeeldheid saai tussen volksgenote

wat bymekaar hoort nie. Genl. Christiaan R de Wet staan vandag in die volksmond bekend as ‘n Afrikaner held, tog is hy soos vele ander bekend as ‘n Boeregeneraal.

Dít dui op die ingeweefdheid van die begrippe Boer en Afrikaner. Die woord Afrikaner en Afrikanervolk word rojaal gebruik deur genl. De Wet sowel as Kommandant Gideon J Scheepers, wat albei Boere was:

• “Die Afrikaanse Volk moet die verlede nie vergeet nie… Wee hom wat die verlede nie voor oë hou nie! Die Afrikaanse Volk word gebou op sy geskiedenis. Wee hom wat hierdie opbou van die Afrikaanse nasie wil verstoor! Ek sê: Wee hom! En dit sê God ook!” (Genl. Christiaan R. de Wet)
• “Ek voel my einde kom. Soos die Here wil. As ek die dag op my sterfbed lê en my verstand het, sou ek sê: Doen geregtigheid, maar bly Afrikaners. As ek tog maar my Volk bymekaar kon bring – mý Afrikanervolk! En almal wat in die siel by ons is, al is dit ‘n Engelsman. Dan sal ons die hand om sy nek sit, nes hy ‘n gebore Afrikaner sou wees.” (Genl. Christiaan R. de Wet)
• “Hoe heerlik is dit nie om ‘n gekruisigde gemaak te word vir ons land en veral vir ons godsdiens! Hoe die vyand ookal mag juig, die Afrikanervolk sal lewe en nie sterf! Slagtersnek roep om wraak…” (Kommandant Gideon J. Scheepers)

Hoe daar ookal betoog word of met hierdie artikel verskil word, is dit ‘n onbetwisbare feit dat Afrikaner en Boer een volk is. Moet nie toelaat dat die vyand ook met hierdie verdelings aksie slaag nie! Dit is baie belangriker dat ons, ons energie moet gebruik om almal wat hulself beskou as Boer óf Afrikaner saam te bind onder die vaandel van Afrikanernasionalisme. Afrikaner en Boer is soos vinkel en koljander, die een is soos die ander!